ارزیابی گمرکی در حوزه تجارت بین‌الملل از اهمیت بالایی برخوردار است و به عنوان پایه‌ای برای اطمینان از انطباق با قوانین و مقررات گمرکی عمل می‌کند. شرکت بازرگانی تجارت جویان در این مقاله قصد دارد با ارائه یک بررسی جامع و کامل از فرآیند ارزیابی گمرک، نقش محوری ارزیاب گمرک را روشن کند.
ما به پیچیدگی‌های چگونگی انجام ارزیابی‌های گمرکی و پیامدهای آن برای مشاغل درگیر در تجارت بین‌المللی خواهیم پرداخت.
به ما بپیوندید تا در چشم انداز ارزیابی گمرک حرکت کنیم، وظایف و مسئولیت های ارزیابی گمرکی را مشخص کنیم و بینشی در مورد روش های به کار رفته در ارزیابی کالا برای ترخیص کالا از گمرک ارائه دهیم.
هدف ما این است که درک شما را از این جنبه حیاتی تجارت بین‌الملل و اهمیت آن در تقویت تجارت قانونی و در عین حال مبارزه با فعالیت‌های غیرقانونی افزایش دهیم.
ارزیاب گمرک کیست و چه وظایفی دارد؟
تقریباً در همه کشورها، واردات و صادرات کالاها به هنگام ورود یا خروج از کشور، عبور آنها از گمرکات را ضروری می کند. در حالی که کشورهای اروپایی و چندین اقتصاد توسعه یافته دیگر معمولاً حدود 10 درصد از کالاهای ورودی را مورد ارزیابی گمرک قرار می دهند، در مورد ایران این درصد تا حدودی بیشتر است.
افزایش هجوم کالاهای ممنوعه و غیرمجاز، اهمیت ارزیابی های گمرکی در ایران را تقویت کرده و آن را به گامی اساسی و تعیین کننده برای ترخیص کالا تبدیل کرده است.
برای تعریف ارزیاب گمرک، می‌توان آنها را افرادی در نظر گرفت که درک جامعی از تمام جنبه‌های فرآیندهای گمرکی و اجزای مختلف آن دارند. این متخصصان باتجربه مسئولیت اجرای کلیه وظایف و رویه های مربوط به گمرک را بر عهده دارند.
نقش ارزیاب گمرکی وظایف متعددی را در بر می گیرد که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم:
بازرسی فیزیکی:
ارزیاب گمرکی ظاهر فیزیکی کالاهای وارداتی یا صادراتی را بررسی می کنند. آنها به دقت کمیت، ابعاد و علامت گذاری کالا را با اطلاعات ارائه شده در اظهارنامه و اسناد همراه مقایسه می کنند. در صورت مشاهده هرگونه نابرابری، گزارش جامعی تهیه می کنند.
تأیید بسته:
ارزیابی‌کنندگان همچنین می‌توانند بسته‌هایی را باز کنند تا تأیید کنند که محتوای آن با اظهارنامه و اسناد پشتیبان مطابقت دارد و از شفافیت و دقت در فرآیند گمرکی اطمینان حاصل شود.
پروتکل های نمونه برداری:
در شرایطی که امکان پذیر است، ارزیاب گمرکی از قوانین و دستورالعمل های تعیین شده برای نمونه برداری از کالا پیروی می کنند. آنها نتایج این نمونه ها را مستند کرده و به اسناد و اظهارنامه های مربوطه پیوست می کنند.
تأیید اظهارنامه:
ارزیابان با بررسی دقیق مشخصات ذکر شده در اظهارنامه و اسناد همراه، صحت و کامل بودن آنها را تأیید می کنند.
اعتبار سنجی محاسبات:
آنها کلیه محاسبات مربوط به حقوق گمرکی، مالیات و هزینه ها را بررسی می کنند تا از صحت آنها اطمینان حاصل کنند و از اشتباهاتی که می تواند روند ترخیص کالا را مختل کند، جلوگیری می کند.
انطباق مالی:
ارزیابان گمرک اطمینان حاصل می کنند که تمام جنبه های مالی، از جمله پرداخت ها و سپرده ها، مطابق با مقررات و دستورالعمل های گمرکی است.
پایبندی رگولاتوری:
آنها مسئول بررسی تطابق کالا با مقررات گمرکی و اطمینان از درست بودن کلیه مجوزها و مجوزهای لازم هستند.
گزارش مغایرت:
در صورت بروز هرگونه مغایرت بین کالاهای اظهار شده و ارزیابی شده، ارزیاب گمرکی موظف است گزارش های جامعی را با جزئیات این تفاوت ها تهیه کند. سپس این گزارش ها به مقامات مربوطه ارائه می شود.
پروتکل‌های مصادره:
در مواردی که کالاهای ممنوعه یا غیرمجاز را در بر می‌گیرد، ارزیاب‌های گمرکی نقشی محوری در شروع مراحل توقیف دارند.
کشف قاچاق:
ارزیاب های گمرک در ارزیابی اولیه برای شناسایی فعالیت های بالقوه قاچاق شرکت دارند و اقدامات لازم را طبق شرایط لازم انجام می دهند.
در اصل، ارزیاب گمرکی حافظ یکپارچگی گمرک هستند و نقش مهمی در رعایت قانون و تضمین شفافیت و صحت فرآیند ترخیص کالا دارند. تخصص و کوشش آنها در حفاظت از منافع اقتصادی و امنیت یک کشور و در عین حال تسهیل تجارت بین المللی مشروع ضروری است.
تصمیم گیری ارزیابان گمرک
همانطور که عمیق تر به دنیای ارزیابی گمرک می پردازیم، آشکار می شود که این عمل یک محور اساسی در قلمرو ترخیص کالا از گمرک به ویژه برای کشورهایی مانند ایران است. ارزیابی گمرک هدف اصلی تسریع در ترخیص کالا از گمرک است، اگرچه برای انواع خاصی از کالاها محفوظ است.
در این بحث، ما نه تنها دلایل ارزیابی گمرک را توضیح خواهیم داد، بلکه به فرآیند دقیق مربوطه نیز روشن خواهیم کرد.
مهمترین دلایلی که باعث ارزیابی گمرک می شود، اختلاف قابل تشخیصی است که گهگاه بین کالاهای اعلام شده برای واردات یا صادرات و اقلام واقعی در نظر گرفته شده برای عبور از مرزهای ایران ایجاد می شود. این واگرایی نیاز به ارزیابی کامل برای اطمینان از اصالت کالای اظهار شده را برمی انگیزد.
یکی دیگر از دلایل مهم، که اغلب در مرز ارزیابی گمرک قرار دارد، حول محور تعیین اینکه آیا کالاهای وارداتی یا صادراتی در دسته اقلام کالای قاچاق قرار می‌گیرند، می‌چرخد. حفظ امنیت ملی و منافع اقتصادی به این ارزیابی بستگی دارد و آن را به یک وظیفه ضروری برای مقامات گمرک تبدیل می کند.
علاوه بر این، سوابق تاریخی تخلفات مشابه در سوابق تجاری واردکننده یا صادرکننده، نقش اساسی در ارزیابی سریع گمرک، اطمینان از پایبندی به قانون و دور زدن فعالیت‌های غیرقانونی احتمالی دارد.
با رفتن به جنبه رویه ای، بیایید بررسی کنیم که ارزیابی گمرک چگونه آشکار می شود:
تسلیم اظهارنامه: پس از ثبت کالا در اظهارنامه گمرکی، مرحله بعدی شامل ارائه آن به گمرک می باشد. انتخاب مسیر واردات یا صادرات تعیین می کند که آیا اظهارنامه از طریق یکی از مسیرهای گمرکی پردازش می شود: سبز، زرد یا قرمز.
بازرسی فیزیکی: مرحله اولیه ارزیابی گمرک شامل معاینه فیزیکی کامل کالا است. این مرحله تضمین می‌کند که محصولات واقعی با اطلاعات ارائه شده در اظهارنامه مطابقت دارند.
نمونه‌گیری: نمونه‌گیری بخش مهمی از فرآیند ارزیابی را تشکیل می‌دهد و امکان تأیید کیفیت و محتوا را مطابق با اقدامات کنترلی تعیین‌شده فراهم می‌کند.
تأیید اسناد: مقامات گمرکی اسناد همراه اظهارنامه را به دقت با کالای واقعی تلاقی می کنند. این مرحله نهایی در تأیید صحت و کامل بودن اسناد بسیار مهم است.
در اصل، اوج این مراحل نشان دهنده نتیجه گیری فرآیند ارزیابی گمرکی است. شایان ذکر است که این فرآیند در حفظ یکپارچگی تجارت بین‌المللی، حفظ منافع یک ملت و جلوگیری از فعالیت‌های تجاری غیرقانونی مؤثر است. با درک جزئیات پیچیده ارزیابی گمرکی، ما برای حرکت در دنیای پیچیده ترخیص کالا از گمرک مجهزتر هستیم.
چرا کالا در گمرک ارزیابی می‌شود؟
ارزیابی گمرکی، یک عمل محوری در حوزه ترخیص کالا از گمرک، توسط مجموعه ای از دلایل هدایت می شود که مستلزم بررسی دقیق است. در این بخش، به این عوامل قانع‌کننده که بر اهمیت ارزیابی کالا در گمرک تأکید می‌کنند، می‌پردازیم:
اختلاف بین اظهارنامه و کالا:
یک کاتالیزور اصلی برای ارزیابی گمرک، وجود ناسازگاری بین کالاهایی است که به صورت فیزیکی در گمرک ارائه شده و اقلامی که در سیستم ثبت الکترونیکی قبلی (EPL) اظهار شده اند. هر گونه چنین نابرابری مقامات را وادار می کند که کالاها را برای بررسی بیشتر علامت گذاری کنند، در نتیجه باعث بررسی دقیق توسط ارزیاب های گمرکی می شود. این بررسی به جنبه های مختلفی از جمله وزن، کمیت، بسته بندی، ماهیت، حجم و رعایت مقررات و ممنوعیت های گمرکی گسترش می یابد.
مبارزه با قاچاق:
رواج قاچاق کالا در ایران یکی دیگر از دلایل مهم ارزیابی گمرک است. زمانی که ارزیاب کالا به شواهدی مبنی بر قاچاق کالا پی بردند، از طریق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اقدامات قانونی آغاز می شود. این رویکرد پیشگیرانه نقشی محوری در حفظ منافع اقتصادی و امنیت کشور ایفا می کند.
سوابق تاریخی واردکننده:
ارزیابی گمرکی سوابق تاریخی واردکننده یا دارنده کارت بازرگانی را نیز در نظر می گیرد. در صورت وجود سابقه مستند تخلف یا بی نظمی، ارزیاب گمرکی بررسی کالا را آغاز می کند. این اقدام پیشگیرانه رعایت مقررات را تضمین می کند و از تخلفات احتمالی جلوگیری می کند.
با بررسی دقیق کالاها از دریچه این دلایل چند وجهی، مقامات گمرکی قادر به حمایت از قانون، حفاظت از منافع ملی و تضمین یکپارچگی تجارت بین‌المللی هستند. درک تفاوت های ظریف پشت ارزیابی گمرکی برای حفظ شفافیت، امنیت و انطباق در قلمرو ترخیص کالا از گمرک بسیار مفید است.
نکات مهم در ارزیابی گمرکی
در حوزه ارزیابی گمرکی، دقت و توجه به جزئیات از اهمیت بالایی برخوردار است. ارزیاب های کالا وظیفه دارند یک سری مراحل دقیق را برای اطمینان از صحت و یکپارچگی فرآیند گمرکی انجام دهند. بیایید به مسئولیت های کلیدی یک ارزیاب کالا بپردازیم:
بررسی سند: یک ارزیاب کالا با بررسی دقیق ضمائم اظهارنامه کالا، فرآیند ارزیابی را آغاز می کند. اینها شامل اسنادی مانند لیست بسته بندی، فاکتور خرید و موارد مرتبط است. هدف، ارجاع متقابل این اطلاعات با جزئیات ارائه شده در اظهارنامه کالا است.
ارزیابی اختلاف: هنگام ارزیابی لیست بسته بندی یا لیست لجستیک، ارزیابی کننده بر روی ارائه اطلاعات ثابت در مورد نوع کالا، وزن آنها و ارزش هر بسته تمرکز می کند. اگر لیست ها یکنواختی داشته باشند و تفاوت بین مقادیر اعلام شده کمتر از 5٪ باشد، ارزیاب ممکن است یک یا چند بسته را بازرسی کند. با این حال، اگر واریانس بیش از 5٪ باشد، یک ارزیابی مجدد جامع از ارزش کل محصول آغاز می شود.
ارزیابی اولویت: ارزیابان کالا اقلامی را با اعداد و ارزش های بالاتر برای ارزیابی اولویت بندی می کنند. آنها موظفند هرگونه تفاوت بین محصول واقعی و اسناد همراه را گزارش کنند. در مواردی که بازرسی فیزیکی امکان‌پذیر نباشد، ارزیابی‌کننده ممکن است از صاحب محصول درخواست کند تا عکس‌های محصول، بسته‌بندی آن یا کاتالوگ‌های مربوطه را برای بررسی بیشتر ارائه دهد.
مستندات کامل: پس از بررسی، ارزیابی و احتمالاً بازرسی فیزیکی کالا، ارزیاب کالا مسئولیت ثبت نتایج ارزیابی نهایی را با جزئیات دارد. این مرحله حیاتی شفافیت و پاسخگویی را در فرآیند ارزیابی گمرک تضمین می کند.
در مجموع، نقش ارزیابی گمرک کالا در حفظ دقت و مشروعیت رویه‌های گمرکی بسیار مهم است. بررسی دقیق اسناد، پایبندی به آستانه های تعیین شده برای ارزیابی مجدد، و نگهداری دقیق سوابق به پردازش عادلانه و کارآمد کالا از طریق گمرک کمک می کند.