این سند توسط مسئول حمل و نقل یا نماینده‌ی آن صادر می‌شود.برای استفاده از تحویلی، صاحب کالا یا نماینده‌ی قانونی او که به عنوان کارگزار گمرک یا ترخیص کار نیز شناخته می‌شود، باید نامه‌ی تحویلی و رسید انبار را از شرکت‌های حمل و نقلی که دستور تحویل را به گمرک ارائه کرده‌اند دریافت کنند.
با این نامه، صاحب کالا می‌تواند کالای خود را از انبار گمرک تحویل بگیرد و فرآیند ترخیص گمرکی را به پایان برساند.
ترخیصیه در واقع یک نوع سند حسابداری برای شرکت حمل و نقل و صاحب کالاست که به این ترتیب، صاحب کالا می‌تواند مالکیت کالای خود را به دست آورد.
در این مقاله، نحوه‌ی انتقال ترخیصیه، ترخیصیه الکترونیک، روند تشریفات گمرکی برای کالا و موارد دیگری را شرح خواهیم داد. با تجارت جویان همراه باشید.
تشریفات گمرکی چیست؟
تشریفات گمرکی به مجموعه‌ای از مراحل مربوط به ترخیص کالاها گفته می‌شود که باید به درستی انجام شوند تا در فرآیند ترخیص مشکلی به وجود نیاید و کالا در زمان مقرر از انبار گمرک خارج شود.
این اصطلاح در حالت تئوری بسیار ساده و روان است، اما در عمل به دلیل پیچیدگی قوانین و مقرراتی که به تغییرات مداوم وابسته به شرایط سیاسی و اقتصادی هستند، بسیار پیچیده است. به همین دلیل، باید به دقت به این قوانین و مقررات توجه شود تا در طول فرآیند ترخیص کالا از گمرک مشکلی به وجود نیاید.
ترخیصیه شامل چه مواردی است؟
اطلاعات مندرج درترخیصیه نیز همانند قبض انبار از بارنامه استخراج می‌شود.
- مشخصات گیرنده
- نام کشتی
- شماره بارنامه و تاریخ صدور
- بندربارگیری
- بندرتخلیه
- تعداد و نوع بسته بندی
- شرح کالا
- وزن خالص
- نام شرکت کشتیرانی با مؤسسه حمل ونقل
- مشخصات وسیله حمل
- شماره فهرست کل بار
قبض انبار الکترونیکی چیست؟
بعد از اینکه شرکت حمل کالا در سامانه جامع تجارت، ترخیصیه الکترونیکی را به صاحب کالا و یا نماینده قانونی وی واگذار می‌کند، صاحب کالا و یا حق العمل کاری که کار را برعهده دارد، می‌تواند برای دریافت قبض انبار، از طریق سامانه الکترونیکی اقدام کند و آن را برای تشریفات گمرکی و ترخیص کالا به کار بگیرد.
قبض انبار سندی است که توسط سازمان انبار های عمومی صادر می‌شود و هنگامی که کالای وارداتی به اماکن گمرکی می‌رسد، این قبض لحاظ می‌شود. صاحب کالا با این سند می‌فهمد که کالای او نزد انبار های عمومی که از سازمان های مرتبط و همجوار و زیر نظر گمرک هستند می باشد.
ترخیصیه سندی است که شرکت حمل و نقل بین‌المللی در آن اعلام می‌کند که صاحب کالا، کرایه حمل محموله خود را با این شرکت تسویه کرده است. در نتیجه، ترخیص کالا از گمرک از نظر این شرکت مانعی ندارد.
واگذاری ترخیصه کالا
- برای واگذاری ترخیصیه، در ابتدا باید به عنوان صاحب کالا یا شرکت حمل‌ونقل، از طریق سامانه پنجره واحد به نشانی Epl.irica.ir وارد سامانه شوید و از منوی سمت راست گزینه «واگذاری ترخیصیه» را انتخاب کنید.
- در فرم واگذاری ترخیصیه، باید به ترتیب کد ملی شرکت حمل، شماره مانیفست، شماره بارنامه و کد ملی صاحب جدید ترخیصیه را وارد کنید و سپس گزینه «انتقال» را انتخاب کنید.
- پس از این مرحله، با پیغامی به صورت زیر مواجه خواهید شد: « آیا مایل به انتقال ترخیصیه از صاحب کنونی به شماره ملی «۰۰۰» به نام … به صاحب جدید به شماره ملی «۰۰۰» به نام … هستید؟» در این مرحله، اگر اطلاعات را به درستی وارد کرده‌اید، گزینه «کاملاً اطمینان دارم این دستور باید اجرا شود» را انتخاب کنید و در غیر این صورت دکمه «شاید اشتباه کرده‌ام» را انتخاب کنید.
- در انتها با موافقت شما، عملیات انتقال انجام شده و سیستم پیغام «ترخیصیه با موفقیت به شرکت … با کد ملی «۰۰۰» انتقال یافت» را نمایش می‌دهد. از این به بعد، صاحب جدید کالا می‌تواند اقدام به دریافت قبض انبار الکترونیکی از سیستم نموده و مراحل اظهار کالا را از طریق قسمت دور اظهاری واردات آغاز کند.
بررسی وضعیت ترخیصیه
برای اطلاع از وضعیت ثبت ترخیصیه، از سیستم الکترونیکی epl.irica.ir می‌توان استفاده کرد. به این منظور، پس از ورود به سامانه، از منوی سمت راست، گزینه “بررسی وضعیت ثبت ترخیصیه” را انتخاب کنید و کد ملی شرکت حمل، شماره مانیفست و شماره بارنامه را وارد کنید.
سپس با فشردن دکمه “بررسی وضعیت ترخیصیه”، سیستم پیغامی را نشان می‌دهد که مبنی بر موفقیت ثبت ترخیصیه است و نام صاحب ترخیصیه و کد ملی او را نیز در زیر پیغام نمایش می‌دهد.
با استفاده از این اطلاعات، صاحب کالا می‌تواند به راحتی قبض انبار را اخذ کرده و مراحل اظهار کالا را آغاز کند. همچنین، در صورتی که صاحب کالا قصد واگذاری ترخیصیه به شخص دیگری را دارد، باید با وارد شدن به سامانه epl، اقدام به واگذاری ترخیصیه به نام شخص جدید کند.