تعرفه گمرکی چیست؟

تعرفه های گمرکی چارچوب های پیچیده ای هستند که در آن تعیین عوارض قابل اعمال به عواملی مانند نام محصول، کشور مبدا و مقصد و همچنین وزن و ارزش آن بستگی دارد. این تعرفه ها معمولاً در قالب جدول گمرکی یا یک سری کد ارائه می شوند که به دقت توسط گمرکات مربوطه تعریف می شوند. با استفاده از این تعرفه ها، مقامات گمرکی می توانند مالیات، عوارض گمرکی و هزینه های لازم مربوط به واردات یا صادرات کالا را به دقت محاسبه کنند.

در اصل، تعرفه گمرکی به عنوان یک معیار عددی برای طبقه بندی و تعیین وضعیت کالا در طی فرآیند ترخیص، نقش محوری در واردات کالا ایفا می کند. تعرفه گمرکی را می توان به عنوان میزان حقوق ورودی که برای واردات کالا باید پرداخت شود تعریف کرد. از نظر تاریخی، تعرفه‌های گمرکی تکامل یافته و سیستم‌ها و روش‌های مختلفی از جمله عناصر مربوط به امور گمرکی، حمل‌ونقل، آمار و بیمه و غیره را در خود جای داده‌اند.

یکی از مهمترین جنبه های ترخیص کالا از گمرک در تجارت بین المللی، کد تعرفه گمرکی است که اغلب به عنوان کد سیستم هماهنگ (HS) شناخته می شود. این کد به عنوان یک شناسه جهانی برای هر محصول عمل می کند و آن را به ابزاری ضروری برای معامله گران تبدیل می کند.

هنگام درگیر شدن در تجارت جهانی، به هر محصول یک کد HS منحصربه‌فرد اختصاص داده می‌شود که طبقه‌بندی و ردیابی کالاها را در سراسر مرزها ساده می‌کند. این کدها در حصول اطمینان از وضع حقوق گمرکی مناسب و تسهیل جریان روان کالاها در بازار جهانی مؤثر هستند.

مفهوم تعرفه گمرکی

اصطلاح “تعرفه” می تواند دو معنای متمایز داشته باشد و مهم است که بین آنها تفاوت قائل شویم:

معنی کلی: این درک از «تعرفه» اغلب در میان دست اندرکاران ترخیص کالا از گمرک و افرادی که با کالاهای وارداتی سروکار دارند، رایج است. در این زمینه، مردم ممکن است درباره «تعرفه» یک محصول خاص مانند اسپرسو ساز پرس و جو کنند مانند تعرفه اسپرسوساز. این اساساً به درصد یا میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای آن کالای خاص، همانطور که در کتاب تعرفه های گمرکی ذکر شده است، اشاره دارد.

معنی خاص: در این زمینه خاص، اصطلاح «تعرفه گمرکی» به یک ورودی یا ردیف خاص در جدول تعرفه مورد استفاده توسط مقامات گمرکی اشاره دارد. به عنوان مثال، در ایران کتاب تعرفه گمرکی به گونه ای تنظیم شده است که به هر دسته محصول یک عدد 8 رقمی اختصاص می دهد. بنابراین، اگر کسی بپرسد تعرفه گمرکی اتو برقی چقدر است؟ آنها اساساً به دنبال کد 8 رقمی مرتبط با آن محصول خاص در جدول تعرفه گمرکی هستند.

در هر کشوری تعرفه گمرکی کالا در یک کتاب جامع مستند شده است. این کتاب به تشریح عوارض و مالیات‌های گمرکی ویژه‌ای که برای هر نوع کالا، مطابق با قوانین آن کشور اعمال می‌شود، می‌پردازد. دولت نقش اصلی را در تنظیم و به روز رسانی این تعرفه های گمرکی ایفا می کند و معمولاً هر تغییری را در ابتدای هر سال اعلام می کند. علاوه بر این، تعرفه های گمرکی پیشنهادی توسط دولت مستلزم تصویب کمیسیون ماده 1 است که بخشی جدایی ناپذیر از روند قانون گذاری است.

توجه به این نکته ضروری است که تعرفه های گمرکی می توانند به طور منظم به روز شوند، همانطور که در مورد تعرفه گمرکی 1402 در ایران انجام شد. مطلع ماندن از این به روز رسانی ها برای افرادی که در فعالیت های واردات و صادرات فعالیت می کنند بسیار مهم است.

سازمان جهانی گمرک (WCO) یک سازمان بین دولتی است که مقر آن در بلژیک است. یکی از وظایف اصلی آن مدیریت طبقه بندی و ارزش گذاری محصولات است. WCO به دلیل حمایت و ترویج استفاده از سیستم هماهنگ کالا (HS)، که معمولاً به عنوان تعرفه گمرکی شناخته می شود، مشهور است. HS یک سیستم استاندارد برای طبقه‌بندی کالاها است که درک و اعمال نرخ‌های تعرفه‌ها را در کشورهای مختلف برای مقامات گمرکی و بازرگانان آسان‌تر می‌کند.

نکته مهم این است که همه کشورهای عضو WCO از سیستم تعرفه HS استفاده می کنند و از یکنواختی و سازگاری در رویه های گمرکی در سراسر جهان اطمینان می دهند. این استانداردسازی جهانی فرآیندهای تجارت بین‌المللی را ساده می‌کند و به تسهیل جابجایی کارآمد کالا در سراسر مرزها کمک می‌کند.

کاربردهای کد تعرفه گمرکی

کد تعرفه گمرکی، همچنین به عنوان کد سیستم هماهنگ (HS) شناخته می شود، نقشی محوری برای کشورها و سازمان های مرتبط ایفا می کند و به عنوان یک ابزار همه کاره با طیف گسترده ای از کاربردها عمل می کند.

کد تعرفه به عنوان یک استاندارد بین المللی برای تعیین حقوق ورودی کالاها عمل می کند و کاربرد آن را فراتر از عوارض گمرکی گسترش می دهد. در اینجا جزئیات بیشتر و کاربردهای کد تعرفه آمده است:

الزامات مجوز: کد HS نقش مهمی در تعیین اینکه آیا واردات کالاهای خاص نیاز به مجوز دارد یا خیر، دارد. دولت‌ها و مقامات گمرکی از این کد برای طبقه‌بندی محصولات استفاده می‌کنند، که می‌تواند به تعیین اینکه آیا اقلام خاص مشمول محدودیت‌های واردات، صدور مجوز یا سایر الزامات نظارتی هستند یا خیر، کمک می‌کند.

دقت پیش فاکتور: دقت در گزارش کد HS صحیح در پیش فاکتور بسیار مهم است. یک کد نادرست، چه عمدی یا غیر عمدی انجام شود، می تواند منجر به مجازات و جریمه شود. این جریمه ها که برای خریدار صاحب کالا اعمال می شود می تواند بین 50 تا 200 درصد ارزش گمرکی کالا باشد. از این رو، اطمینان از استفاده از کد HS مناسب برای جلوگیری از اشتباهات پرهزینه در هنگام ترخیص کالا از گمرک ضروری است.

جمع آوری مالیات های داخلی: کد HS به جمع آوری مالیات های داخلی در یک کشور کمک می کند. با طبقه‌بندی دقیق کالاها، دولت‌ها می‌توانند مالیات‌های مناسب مانند مالیات بر ارزش افزوده (VAT) یا عوارض مالیات غیر مستقیم بر اقلام وارداتی وضع کنند. این درآمد مالیاتی به امور مالی کشور، حمایت از خدمات عمومی و توسعه زیرساخت کمک می کند.

تعیین تعرفه های گمرکی: شاید اساسی ترین هدف کد HS تعیین تعرفه ها، مالیات ها و عوارض گمرکی باشد که باید برای کالاهای وارداتی و صادراتی اعمال شود. این کد یک راه استاندارد برای طبقه بندی محصولات ارائه می دهد و به مقامات گمرک اجازه می دهد تا هزینه های مناسب را به طور دقیق محاسبه کنند.

مقررات تجارت بین المللی: کد HS به عنوان سنگ بنای تنظیم تجارت بین المللی عمل می کند. این به دولت ها کمک می کند تا کنترل خود را بر جابجایی کالاها از طریق مرزها حفظ کنند و اطمینان حاصل کنند که محصولات به درستی طبقه بندی شده و تابع مقررات مناسب هستند.

تحلیل بازار: کد HS ابزاری ارزشمند برای تحلیل بازار است. کسب‌وکارها، سازمان‌های تجاری و دولت‌ها از آن برای ارزیابی جریان‌های تجاری، ردیابی حجم محصولات خاص ورودی یا خروجی از یک کشور و تصمیم‌گیری آگاهانه بر اساس روند بازار استفاده می‌کنند.

شناسایی مبدأ کالا: در بازار جهانی، تعیین مبدأ کالا برای اهداف مختلف، مانند قراردادهای تجاری ترجیحی، الزامات برچسب‌گذاری و کنترل کیفیت، بسیار مهم است. کد HS به شناسایی محل تولید یا پردازش یک محصول کمک می کند.

پیشگیری از قاچاق: مقامات گمرکی از کد HS برای کشف و جلوگیری از فعالیت ها و واردات کالاهای قاچاق استفاده می کنند. با طبقه بندی دقیق محصولات، آنها می توانند مغایرت ها و تجارت غیرقانونی احتمالی را شناسایی کنند و در نتیجه امنیت مرزها را تقویت کنند.

آمار: دولت ها و سازمان های بین المللی برای جمع آوری آمار تجارت به کد HS تکیه می کنند. این داده ها برای تجزیه و تحلیل اقتصادی، سیاست گذاری و ارزیابی عملکرد تجاری یک کشور بسیار ارزشمند است.

به طور خلاصه، کد تعرفه گمرکی یا کد HS، ابزار همه کاره ای است که از مقررات مؤثر تجارت بین المللی پشتیبانی می کند. با ارائه یک سیستم طبقه بندی استاندارد، ارزیابی مناسب حقوق گمرکی را تضمین می کند، به کنترل جابجایی کالا کمک می کند، تجزیه و تحلیل بازار را امکان پذیر می کند، منشا محصول را شناسایی می کند، به جلوگیری از تجارت غیرقانونی کمک می کند و به عنوان پایه ای برای آمار تجارت جامع عمل می کند. استفاده از کد HS توانایی یک کشور را برای تنظیم تجارت بین‌المللی و افزایش درآمد آن با اعمال تعرفه‌های دقیق برای کالاها بهینه می‌کند.

مزایای تعرفه گمرکی

تعیین تعرفه های گمرکی برای کشورهای مختلف چندین مزیت قابل توجه دارد که هر کدام به مدیریت کلی اقتصادی و تجاری یک کشور کمک می کند.

برخی از مزایای کلیدی تعیین تعرفه های گمرکی به شرح زیر است:

• حمایت از صنایع داخلی
• مقررات تجارت بین المللی
• تولید درآمد برای دولت
• تراز تجاری
• کنترل واردات کالاهای خارجی
• تشویق صادرات

مراحل دریافت کد تعرفه گمرکی

برای دریافت کد تعرفه لازم است مراحل زیر را طی کنید:

• وارد سایت irancode.ir شوید و روی قسمت درختواره ایران کد در بخش بالای سایت، کلیک کنید در این قسمت وارد بخش درختواره‌های بین المللی شوید.
• در این بخش طبقه بندی تعرفه را مشاهده نمایید.

انواع تعرفه گمرکی

تعرفه های گمرکی بر اساس هدف، مرجع صدور، شکل، ماهیت و نحوه محاسبه به انواع مختلفی دسته بندی می شوند. درک این انواع مختلف تعرفه های گمرکی برای ترخیص کارآمد از گمرک و مدیریت تجارت بین المللی ضروری است. در اینجا توضیح گسترده ای از انواع مختلف آورده شده است:

انواع تعرفه های گمرکی از نظر هدف:

تعرفه مالی: تعرفه های مالی در درجه اول برای ایجاد درآمد برای دولت طراحی شده اند. به عنوان مثال، عوارض واردات خودروهای سواری برای کمک به امور مالی دولت با نرخ بالایی تعیین شده است.

تعرفه حمایتی: هدف از تعرفه های حمایتی ایجاد فضای مطلوب برای کالاهای تولید داخل با اعمال عوارض بر واردات خارجی است. این امر مصرف‌کنندگان را تشویق می‌کند تا محصولات داخلی را انتخاب کنند و در نتیجه از صنایع داخلی حمایت کرده و به تعادل پرداخت‌ها دست یابند.

تعرفه های ارشادی: تعرفه های شاخص برای تأثیرگذاری بر انتخاب های مصرف کننده از طریق گران تر کردن برخی محصولات برای واردات استفاده می شود. به عنوان مثال، عوارض گمرکی بالاتر برای ماشین آلات راهسازی مستعمل، خرید تجهیزات جدید را تشویق می کند.

انواع تعرفه های گمرکی بر اساس مرجع وضع کننده:

تعرفه مستقل: تعرفه های مستقل به صورت یک طرفه توسط کشور واردکننده با توجه به منافع و اولویت های ملی آن تعیین می شود.

تعرفه قراردادی: تعرفه های قراردادی بر اساس توافقات چند جانبه تعیین می شوند و اغلب برای یک دوره خاص قابل اعمال هستند. تعرفه های ترجیحی، که امتیازات ویژه ای را به کشورهای خاص اعطا می کند، در این دسته قرار می گیرند.

انواع تعرفه از نظر شکلی:

تعرفه واحد: در سیستم تعرفه واحد، نرخ ثابتی برای کلیه کالاهای وارداتی صرف نظر از نوع و ارزش آنها اعمال می شود. به عنوان مثال، نرخ ثابت 4 درصد حقوق گمرکی برای همه محصولات.

تعرفه مرکب: تعرفه‌های مرکب، کالاهای وارداتی مختلف را به دسته‌های مجزا طبقه‌بندی می‌کنند که هر کدام با نرخ تعرفه تعیین‌شده خود.

انواع تعرفه های گمرکی از نظر ماهیت:

تعرفه عمومی: تعرفه های عمومی برای همه کالاها بدون در نظر گرفتن مبدأ اقلام وارداتی، نرخ یکسانی را اعمال می کند. کشور مبدا بر نرخ عوارض واردات تاثیری ندارد.

تعرفه ترجیحی: تعرفه های ترجیحی به نفع کشورهای مبدأ خاص از طریق توافق نامه ها و امتیازات تجاری طراحی شده اند. این کشورها نسبت به کشورهای دیگر نرخ های حقوق گمرکی مطلوب تری دریافت می کنند.

انواع تعرفه های گمرکی از منظر محاسباتی:

تعرفه ارزشی: در تعرفه های ارزشی، حقوق ورودی قابل پرداخت به ارزش کالاهای وارداتی بستگی دارد. نرخ تعرفه در ارزش کالا ضرب می شود تا حقوق ورودی محاسبه شود. آگاهی از ارزش کالا برای این محاسبه بسیار مهم است.

تعرفه یا کمیت ویژه: تعرفه های ویژه حقوق ورودی را بر اساس مقدار یا حجم کالا تعیین می کند تا ارزش آن. میزان حقوق ورودی با ضرب مقدار یا حجم کالا در نرخ عوارض تعیین شده محاسبه می شود. در این روش اطلاع از ارزش کالا ضروری نیست.

تعرفه مختلط: تعرفه های مختلط عناصری از هر دو روش ارزش و روش محاسبه ویژه را ترکیب می کند. آنها هم ارزش و هم مقدار کالا را برای تعیین حقوق ورودی در نظر می گیرند و در ساختار تعرفه انعطاف پذیری ایجاد می کنند.

به طور خلاصه، انواع مختلف تعرفه‌های گمرکی اهداف مشخصی را دنبال می‌کنند، توسط مراجع مختلف صادر می‌شوند، شکل‌های متفاوتی دارند و بر اساس ویژگی‌های متفاوتی هستند و به دولت‌ها و مقامات گمرکی طیف وسیعی از ابزارها را برای مدیریت تجارت، حفاظت از صنایع داخلی، تولید درآمد ارائه می‌دهند. و رفتارهای خاص را در بازار تشویق کنند. درک این طبقه بندی ها برای ترخیص کارآمد گمرکی و شیوه های تجارت بین المللی ضروری است.

نهادهای تعیین کننده تعرفه گمرکی

سالانه دولت ایران برای تعیین تعرفه گمرکی کالاهای مختلف تشکیل جلسه می دهد. این نرخ‌های تعرفه‌ای که نقش مهمی در تنظیم تجارت بین‌الملل ایفا می‌کنند، باید از طریق یک پروسه تایید رسمی، شامل کمیسیون ماده یک، طی شود. پس از تصویب، این نرخ های تعرفه به ارگان های دولتی و سازمانی مربوطه ابلاغ می شود.

بخش قابل توجهی از این فرآیند توسط کمیته دائمی تعیین مقررات صادرات و واردات انجام می شود. این کمیته متشکل از نمایندگانی از وزارت بازرگانی، وزارتخانه های مختلف ذیربط، بانک مرکزی، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و گمرک کشور است. یکی از وظایف اولیه این کمیته تدوین لوایح قانونی مربوط به مقررات صادرات و واردات است. سپس آیین نامه اجرایی تفصیلی این لوایح توسط کمیسیون ماده یک تعیین می شود.

هماهنگ کردن قوانین تعرفه گمرکی با قوانین سایر کشورها برای حفظ روابط تجاری بین المللی حیاتی است. با اطمینان از همسویی تعرفه های گمرکی با هنجارهای بین المللی، به جلوگیری از اختلافات و تنش های احتمالی بین کشورها کمک می کند. چنین همسویی احتمال اختلافات تجاری و اقداماتی را که دولت ها متقابلاً به رسمیت نمی شناسند، به حداقل می رساند و به روان تر شدن فرآیندهای تجارت بین المللی کمک می کند.

برای افراد و مشاغل مرتبط با ترخیص کالا از گمرک، داشتن درک جامع از تعرفه های واردات و صادرات و همچنین الزامات ثبت سفارش کالا ضروری است. علاوه بر این، داشتن اطلاعات کافی در مورد مقررات موجود برای واردات و صادرات به کشورهای خاص برای یک عملیات تجارت بین‌المللی یکپارچه و منطبق بسیار حیاتی است. این دانش تضمین می کند که رویه های گمرکی به درستی انجام می شود و تعرفه ها و هزینه های مناسب مطابق با قانون اعمال می شود.

کلام آخر 

شرکت بازرگانی تجارت جویان یک شرکت معتبر و با مهارت بالا در زمینه خدمات ترخیص کالا از گمرک می باشد. آنها با دانش گسترده ای که از رویه ها و مقررات گمرکی دارند، در آسان کردن و کارآمدتر کردن فرآیند واردات و صادرات به طور قابل توجهی برای بازرگانان سرآمد هستند.

ویژگی های کلیدی شرکت بازرگانی تجارت جویان عبارتند از:

تخصص ترخیص کالا از گمرک: تجارت جویان دارای تیمی از کارشناسان ترخیص کالا از گمرک است که به پیچیدگی های مقررات واردات و صادرات مسلط هستند. آنها درک عمیقی از مسیرهای مختلف ترخیص کالا از گمرک دارند که به آنها امکان می دهد تا به راحتی در این مسیرها حرکت کنند و از ترخیص به موقع و مطابق با کالاها اطمینان حاصل کنند.

پشتیبانی شبانه روزی: این شرکت ماهیت پویای تجارت بین المللی را تشخیص می دهد. در نتیجه، آنها پشتیبانی 24 ساعته را ارائه می دهند و خود را برای پاسخگویی به نیازها و سؤالات احتمالی معامله گران در هر زمان در دسترس قرار می دهند. این تعهد به خدمات مشتری تضمین می کند که معامله گران هر زمان که نیاز داشته باشند کمک دریافت می کنند.

جدول زمانی ترخیص کارآمد: شرکت بازرگانی تجارت جویان به دلیل توانایی در تسریع در فرآیند ترخیص کالا از گمرک شهرت دارد. با یک رویکرد ساده و درک عمیق از اسناد و رویه های مورد نیاز، آنها معمولاً می توانند کالاها را در بازه زمانی 15 تا 20 روزه ترخیص کنند. این جدول زمانی کارآمد به ویژه برای معامله گرانی که به ارسال به موقع متکی هستند و می خواهند تاخیرهای غیرضروری در فرآیند ترخیص کالا را کاهش دهند بسیار ارزشمند است.

خدمات قابل ارائه:  واردات از هند، تخصیص ارز وارداتی، واردات از چین، دریافت مجوزهای مورد نیاز برای واردات کالا، واردات کالا از ترکیه، ترخیص لوازم یدکی و واردات انواع لوازم یدکی مانندواردات لاستیک تریلی، انواع تسمه تایم و ….

به طور خلاصه، شرکت بازرگانی تجارت جویان شریکی قابل اعتماد برای بازرگانانی است که به دنبال خدمات تخصصی ترخیص کالا از گمرک هستند. دانش آنها در مورد رویه های گمرکی، پشتیبانی شبانه روزی و کارایی در ترخیص کالا، آنها را به گزینه ای عالی برای کسانی که در تجارت بین المللی مشغول هستند تبدیل می کند. آنها با ساده سازی و تسریع فرآیند ترخیص کالا از گمرک، به موفقیت و رضایت مشتریان خود کمک می کنند.